De gevolgen van het Coronovirus Coronacrisis

De impact van het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) begint zich steeds duidelijker af te tekenen.

Er zijn gek genoeg nog bedrijven die profiteren van deze situatie. Webshops, telecom, supermarkten en thuisbezorgers beleven drukke tijden. En een bedrijf zoals flowtraders, die gebaat is bij meer transacties op de beurs of een Adyen die online betalingen mogelijk maakt spinnen hier garen bij. En een handje vol biotechbedrijven die mogelijk een vaccin tegen dit virus in de maak hebben. Maar de straten worden leger, het toerisme komt tot stilstand, de horeca is gesloten, fitnesscentra zijn dicht. Vliegtuigmaatschappijen schrappen massaal vluchten. De olieprijs is enorm gekelderd door verminderde vraag naar brandstof. Toeleveranciers zien orders teruglopen. Allerlei sectoren voelen de eerste klappen. (en dit is pas het begin) Er worden nu al mensen ontslagen (ondanks de werktijdverkortingsregels). Veel ZZP-ers hebben van de ene op de andere dag amper nog werk. Hypotheken, huren en leningen kunnen niet meer worden betaald. (gelukkig springen banken bij voor het uitgesteld betalen van de hypotheken en ook de belastingdienst doet een duit in het zakje en geeft ondernemers 3 maanden uitstel (of langer als dat nodig is). Maar wat wordt er geregeld voor mensen die de huur niet meer kunnen betalen? En hopelijk worden deze regelingen verder uitgebreid naar telecom (gratis internet in crisistijd voor wie het straks niet meer kan betalen). We moeten solidair zijn. Huren van panden, die niet gebruikt kunnen worden. Wees coulant als je de verhuurder bent! En ja.. dit gaat heel veel geld kosten. Misschien wel zoveel geld, dat sommige landen dit financieel niet kunnen dragen. Maar maak je daar niet druk om. Het gaat hier niet meer om geld. Het gaat om levens. Misschien wel om zo'n 250 miljoen levens. En niet alleen levens in een Verweggistan, maar levens in elk land op aarde. Uw buren, uw familie, uw wijk, uw dorp, stad, streek, provincie en land gaan dit allemaal meemaken. En weet je wat het allerergste is. We kunnen straks geen afscheid van elkaar nemen.

De beurzen ping-pongen op en neer, met de grootste dagelijkse dalingen, maar ook de grootste stijgingen sinds decennia. Ondertussen is de trend duidelijk naar beneden. Pensioenfondsen verliezen hun dekkingsgraad. In paniek proberen mensen nog wat van hun kapitaal te redden door aandelen massaal van de hand te doen. Waardoor koersen nog verder naar beneden vallen. Ondertussen proberen centrale banken de economie te stutten met enorme pakketten aan noodmaatregelen. Maar deze enorme kanonnen halen niets uit. Binnen enkele uren verdampen de goede intenties en smelt de beurs als een nucleaire melt-down verder weg. En diezelfde noodmaatregelen zorgen er later ook voor dat landen enorme schulden opbouwen. Schulden zo hoog, dat het terugbetalen misschien wel nooit meer kan. En het bijdrukken van al dat geld zorgt voor een hoge inflatie, waardoor we met z'n allen minder te besteden hebben. En dat heeft ook z'n gevolgen voor de economie. De angst zorgt ervoor dat aankopen worden uitgesteld. Autofabrikanten zien de vraag sterk teruglopen. Autofabrieken worden gesloten. De export vermindert door dichte grenzen. Handelspartijen zien vraag teruglopen. De handel tussen landen ligt ook deels stil. Investeringen worden uitgesteld. Marketingbudgetten worden teruggeschroefd, waar o.a. mediabedrijven weer last van hebben (denk aan google, tv-zenders, uitgevers) Grote evenementen (en kleine) worden gecanceld. De bloemenexport zakt in elkaar. Alle export zakt in elkaar. Importeurs zien sterke vertraging in leveringen of krijgen helemaal niet meer geleverd, producenten kunnen niet meer produceren en bouwen. etc. etc. etc.
De crisis sijpelt door tot in alle vezels van de economie. Zelfs simpele regels die 1.5 meter afstand propageren, zorgen ervoor dat bijvoorbeeld kappers, rijinstructeurs, mondhygiënisten, etc. etc. allemaal niet meer hun werk uit kunnen voeren. In sommige landen liggen bouwplaatsen zelfs stil inclusief de hele keten van toeleveranciers.

Landen sluiten hun grenzen, goederen die belangrijk zijn zoals medische hulpmiddelen, worden ook door landen vastgehouden, voor eigen gebruik. Het aantal infecties stijgt, de tijd tikt, de druk stijgt. China beticht het Westen ervan geen harde maatregelen te nemen. Amerika beschuldigt China ervan niet adequaat te hebben gehandeld in het begin. Iedereen probeert zijn/haar straatje schoon te praten en anderen de schuld te geven van de malaise waar we met z'n allen inzitten. Maar ondertussen tikt de tijd verder. Waar is de unity? We hebben nu als wereld eindelijk 1 gemeenschappelijke vijand, maar wereldleiders buiten dit politiek uit om groepen mensen tegen elkaar op te zetten of om hun eigen politieke agenda te verwezenlijken. Ondertussen drukken sommige staatshoofden er opmerkelijke maatregelen door en niemand die kan ingrijpen. Meneer Poetin zorgt ervoor dat hij nog 16 jaar aan de macht kan blijven. Erdogan zegt z'n grensdeal met Europa op. Syrië begaat ernstige oorlogsmisdaden. Israël drukt er nog even 3500 nederzettingen door. Iran rapporteert waarschijnlijk minder gevallen dan er daadwerkelijk zijn. Noord-Korea doet nog wat proefjes met raketten. China gebruikt de crisis om mensen nog strikter te kunnen volgen en beperkingen op te leggen en zelfs in het Vrije Westen worden onze vrijheden ernstig ingeperkt. En we vinden het allemaal 'normaal'. Zelfs de partij van de vrijheid pleit voor absolute beperking van vrijheid. Het moet bijna niet gekker worden. Maar goed een populist blijft een populist.

Er zijn nog maar een handjevol landen waar geen Corona is geconstateerd. Mozambique, Botswana, Myanmar, Laos en Noord-Korea.
Maar goed, Noord-Korea die zegt gewoon dat er geen besmettingen zijn, maar een week geleden werd er geschat dat daar toen ook al zo'n 300 besmettingen zouden zijn. Dus nu 7 dagen later waarschijnlijk zo'n 2.000. Je zou soms bijna wensen dat dit tot een revolutie daar leidt.

Ondertussen kraakt en piept het internet doordat mensen thuiswerken, videochatten en massaal netflix, youtube en xxx kijken. Die bedrijven nemen nu maatregelen om het netwerk te ontlasten door de beeldkwaliteit aan te passen. Maar eigenlijk is pas een klein deel beperkt tot binnen blijven. Dus gaat dit werken? of zitten we straks ook zonder netflix :-( of erger... Je moet er toch niet aan denken wat er gebeurt als het internet nu ook nog wegvalt !!!Wat moeten we dan doen met z'n allen? dat zijn we niet meer gewend!

Kunnen de elektriciteit-/ netbeheerders de extra vraag straks aan van al die huizen die energie vragen?

Dat brengt ons gelijk tot de corebusiness waarop de overheid moet anticiperen. Zorg ten alle tijden dat de primaire sectoren blijven draaien:
- Water, elektriciteit, internet/telefonie, politie, brandweer, ziekenhuizen, medicijnen

Als het echt zo hard nodig is, moet de overheid investeren in extra capaciteit om het aantal zieken te kunnen helpen. Bouw mondkapjesmachines. Zet CNC-frezers, metaalbewerkers en weet ik wie bij elkaar om elke dag meer van dit soort machines te produceren. Bouw beademingsmachines of productielijnen die deze kunnen maken. Koop/Vorder 3D-printers als dat kan helpen. Koop/Vorder metaal. Koop/Vorder materialen die nodig zijn. Huur/Vorder mankracht in om dit mogelijk te maken. Gooi er desnoods een miljard tegenaan. KLM lijkt me nu minder belangrijk dan dit! Er zijn zat bedrijven hier in Nederland die binnen no-time een productielijn kunnen bouwen. En het internet staat vol met filmpjes van hoe die machines eruit zien. Geef stoomcursussen IC-hulp. onderwijs het zorgpersoneel zodat ze hiervoor inzetbaar zijn.

Want het wordt waarschijnlijk nog veel minder fraai. Er zullen mensen overlijden... misschien heel veel mensen. Ziekenhuizen zullen de vloedgolf dan niet aankunnen. Mensen die stikken voor de ingang en zorgmedewerkers die zelf ziek worden en bezwijken zijn beelden die worden geschetst. Mensen zullen dierbaren missen en niet bij de laatste momenten aanwezig kunnen zijn. Families worden uit elkaar gereten. Kinderen ouderloos? ouders misschien zelfs kinderloos? Iedereen zal waarschijnlijk iemand kennen die er niet meer is. En dat is hier in Nederland. Maar in alle landen ter wereld. Ook in landen waar de zorg minder goed is. Ook in landen waar mensen in sloppenwijken op elkaar wonen. Er zullen mensen overlijden... heel veel mensen. Misschien valt het relatief mee . Misschien is het nog veel erger doordat mensen geen goede basishygiëne hebben en geen goede gezondheidszorg. Ik durf eigenlijk geen inschatting te maken. Criminelen zullen van de situatie gebruik willen maken om te plunderen, of mensen op te lichten. Kan de politie overal nog adequaat ingrijpen? Moet het leger ingrijpen? Er zullen gelukkig ook steeds meer mensen genezen. Die zijn dan hopelijk immuun. Misschien moeten zij wel een label dragen om te laten zien dat ze immuun zijn. Een stikker met een gele kroon? Misschien worden ze wel opgeroepen om de rest van de bevolking te helpen. Immers kunnen zij ongestoord de winkels bevoorraden, zorg verlenen en taken uitvoeren zonder anderen nog te besmetten.

Ik denk dat we situaties zullen zien ontstaan die nog vreemder zijn, dan we ons kunnen voorstellen.

Deze crisis biedt ook kansen om ons wereldbeeld opnieuw te herijken en onze wereld opnieuw in te richten. Is al dat vliegen wel nodig? Is het toerisme niet doorgeslagen? Waarom komen toeristen normaal naar Nederland, terwijl we zelf het land ontvluchten? Heeft u heel Nederland al gezien? De 12 provincies? Elk dorpje, elk stadje? Elke plaats heeft z'n unieke plekken. Plaatsen zoals Amsterdam, Rotterdam, Volendam, Elburg, Spakenburg, Giethoorn, Friesland, de Veluwe, Limburgse grotten, de hunebedden, Zeeuwse kust etc. etc. etc.. Waarom dan naar verweggistan? Het wordt hier zomers ook 43 graden hoor. Je hebt hier ook strand, bos, natuur, watersport en heerlijke restaurantjes. etc. We hebben nu de kans om de luchtvaartindustrie bijna vanaf scratch te herdefiniëren. Wij betalen met z'n allen de instandhouding en zouden zeggenschap moeten hebben over hoe het wordt ingeregeld. Op een manier die we wenselijk vinden, die meer in balans is. Misschien mag je nog maar 1x per 10 jaar vliegen. Economische groei heeft ons veel gebracht, maar het kan ook in 1 klap allemaal weg zijn. En de huidige situatie laat zien dat we prima kunnen thuiswerken. Misschien biedt virtual reality een uitkomst. Dan kun je al die mooie plekken bezoeken, zonder er fysiek naar toe te hoeven.
Ook moeten we ons afvragen of we goederen nog wel uit alle uithoeken van de wereld moeten halen? of gaan we meer lokaal produceren en verbouwen? Het zijn allemaal vragen die we echt met z'n allen moeten gaan beantwoorden. Anders ziet onze wereld er over 5 jaar weer precies hetzelfde uit. En rennen we allemaal weer mee in de ratrace to nowhere. Nu is een moment om zaken bij de kern aan te pakken.

Met de auto ben je nu supersnel door heel Nederland. Zelfs al rijd je 100km per uur. Puur omdat er geen files meer zijn. Immers werken veel mensen thuis. Je vraag je af hoeveel stikstof  hiermee wordt bespaard? (al is die discussie nu misschien niet op z'n plaats). Maar kunnen boeren hierdoor een jaartje langer blijven boeren? of is dit nog steeds een druppel op de gloeiende plaat? Kan de bouw nu weer meer bouwen? Of gebruiken we deze tijdelijk opgespaarde stikstofruimte om toekomstige maatregelen op te vangen? (geven we alles nu in 1 keer uit? of bewaren we wat voor moeilijkere tijden?)
Als je bedenkt dat over maximaal 43 jaar de olie echt helemaal op is. (dat zal ook gepaard gaan met enorme economische gevolgen). Dan is het misschien helemaal niet verkeerd om nu keihard in te zetten op duurzame alternatieven. Vooral ook als de wereldbevolking blijft groeien, dan zal deze vraag nog sneller toenemen. Bouw nieuwe huizen alvast met thuiswerkplekruimtes. Investeer in zonnevelden om minder afhankelijk te worden van olie. Zorg dat de capaciteit van het internet zwaarder wordt. Investeer in vervoer op elektriciteit en perslucht. Zorg dat ten tijde van crisis, nieuwsbronnen niet achter betaalmuren zitten. Dat mensen met elkaar kunnen blijven communiceren. Misschien moeten we als overheid KPN weer opkopen (ooit verkocht voor 10.5 miljard, nu voor 'slechts' 9 miljard beurswaarde staat het te koop.)

Tegelijkertijd vormt deze crisis ook een risico. Kapitaalkrachtige entiteiten kunnen nu naar hartenlust kopen. Overnames, inlijvingen, etc. De concurrentie wordt dunner. Is dat wenselijk? Zelfs landen worden vatbaar voor de invloed van extern kapitaal. Besturen de bedrijven straks landen? Zitten we straks allemaal onder de duim van Centrale Bankiers?

En er zullen ook versneld dingen veranderen na deze crisis. Er zal weer meer leegstand zijn van winkelketens die het niet hebben gered. Ook vele restaurant zullen niet snel terugkeren in het straatbeeld. Zelfs voor kleine speciaalwinkels kan dit de genadeklap worden. Mensen zullen nog meer thuiswinkelen. Amazon wordt nog machtiger. Willen we dat? En kunnen we er wat aan doen? Of is dit de evolutie van het kapitalisme. Waarin grote bedrijven als een soort communistische entiteiten hun onderbetaalde (werk)volk opdragen om meer winst te maken voor een handje vol aandeelhouders?
Is er straks nog contant geld? of moet alles contactloos? En wordt alles geregistreerd? Komt er nog strengere monitoring op temperatuur en gezichtsherkenning? Worden er wetten doorheen gedrukt die het sneller mogelijk maken om incidentjes de kop in te drukken? Die samenscholingen verbieden. Die demonstraties verbieden. Of gaan er dingen ten goede veranderen? Komt er meer capaciteit voor o.a. de zorg? Denk aan betere arbeidsvoorwaarden voor de zorg, maar ook meer apparatuur en hulpmiddelen. En hoe zit het met de leraren, gaan we nu inzien dat dit veel belangrijker is dan een vliegtuigmaatschappij? of wordt dat ook iets waar mensen zelf voor moeten zorgen? Waar alleen de elite nog gebruik kan maken van scholen en de rest hun eigen kinderen moet onderwijzen? Ook moeten we misschien weer meer lokaal en duurzaam produceren. We zijn enorm afhankelijk geworden van landen zoals China en India en olie uit het Midden-Oosten. Ook moeten we misschien een vangnet creëren voor als het mogelijk weer een keer mis gaat. Een paar euro per ticket om een fonds voor vliegtuigmaatschappijen te maken. Een euro per diner om restaurants te beschermen in tijden van crisis. En niet alleen voor die branches, maar voor alle branches die nu getroffen zijn.
We hebben straks de mogelijkheid om de wereld ten goede te veranderen.

Verder kan deze corona crisis een broedplek worden voor verkeerd sentiment. Mensen verliezen wellicht hun baan en populisten geven de zittende regering, of nog erger, andere bevolkingsgroepen de schuld. Als je niet verder nadenkt, dan lopen mensen als kippen zonder kop achter dit soort roeptoeters aan. Blijf nadenken mensen. Dit is niet de schuld van de Chinezen of vluchtelingen of de regering. Wij zitten hier in Nederland (o.a. op de Veluwe) met 100 miljoen kippen en een paar miljoen varkens op een postzegel. Daar kan ook een virus uitbreken en overslaan. Het is niet gebeurt. Dit is niet de schuld van wie dan ook. Dit is gewoon de natuur. Normaal zou zo'n virus binnen een dorp, stad of land blijven. En zouden mensen erover berichten en zo'n dorp of stad mijden. En dan zou zo'n virus misschien uitsterven. Door onze manier van leven (hutje mutje op elkaar in flats, slechte gezondheid, slechte voeding, slechte basishygiëne, fijnstof etc. etc.) kan zo'n virus makkelijk toeslaan. Onze wereldwijde reislust doet de rest. 

Voor de fictie liefhebbers nog even wat overpeinzingen :

Als je de berichtgeving volgt, dan vraag je je soms bijna af of er niet een heel ander probleem aan de hand is! De maatregelen zijn ongekend.
- Zijn de aliens gespot en moeten we allemaal binnenblijven zodat ze ons niet zien? (grappig bedoeld)
- Is de economie zo verrot dat men deze crisis gebruikt om de boel te verdoezelen en weer te 'resetten'? Beetje hyperinflatie en weg zijn alle staatsschulden.
- Is de olie misschien al eerder op en moeten we nu drastische maatregelen nemen? Of is dit de generale repetitie om te zien of we dit als mensheid wel aankunnen zonder olie?
- Is het klimaat zo snel aan het veranderen, dat men kijkt of deze periode van 'stilstand' überhaupt nog wel werkt?
- Is dit een 'plan' van de farmaceutische bedrijven om miljarden mensen aan een vaccin te krijgen? En is hun plannetje en beetje uit de hand gelopen? (misschien moeten we opensource medicijnen gaan promoten) Zorg als overheden voor een enorm fonds, van waaruit alle medicijnen worden ontwikkeld. Zodat de perverse economische prikkel eruit gehaald wordt.
- Is dit een 'plan' om onze vrijheden ernstig in te perken, zodat regeringen of centrale banken nog meer macht over het volk krijgen? De controlestaat in wording? Het klinkt misschien bizar, maar als je tussen de corona-nieuwsberichten doorleest zie je dit soort berichten wel gewoon langskomen. Ze willen wellicht whatsapp gaan ontsleutelen, omdat daar teveel nepberichten de rondte doen? Willen ze straks media inperken die niet het juiste verhaal vertellen etc.? samenscholingen van meer dan 5 mogen niet meer? What's next? Avondklok? Internet dat wegvalt? geen communicatie meer mogelijk? Overal camera's? Iedereen een chip?

Ik hoop dat geen van deze gekke theorieën waarheid zullen worden, maar goed.. als van de week het internet wegvalt, weet je hoe laat het is (grapje)

Of is dit alles gewoon een uit de hand gelopen hype? Een versterking van angst, verkeerd geïnterpreteerde cijfers, media die de angsten verder voeden, social-media die zorgen voor amplificatie? Beurzen die reageren op dit sentiment. Regeringen die zwichten voor de roep van het volk. En virologen die opeens in een rol zitten, maar daar niet meer uit durven te stappen?